Tarcza 2.0 – podsumowanie

Tarcza 2.0 – podsumowanie zmian i nowe rozwiązania

1. Rozwiązania dotyczące uprawnień i obowiązków osób zatrudnionych

Dodatkowy zasiłek dla funkcjonariuszy sprawujących opiekę nad dzieckiem

Rozszerzenie prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego, w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19, na funkcjonariuszy szeroko rozumianych służb mundurowych.

Szkolenia wstępne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w formie zdalnej

W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii dopuszcza się przeprowadzanie szkoleń wstępnych w dziedzinie BHP w całości za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, z wyjątkiem instruktażu stanowiskowego:

1) pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym;

2) pracownika zatrudnionego na stanowisku, na którym występuje narażenie na działanie czynników niebezpiecznych;

3) pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa w pkt 1 i 2;

4) ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.

W przypadku szkoleń okresowych, gdy termin ich przeprowadzenia przypada w:

1) okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub

2) w okresie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo stanu epidemii

– termin ten wydłuża się do 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego,
w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo stanu epidemii.

Elastyczne obniżenie wymiaru czasu pracy

Wprowadzono zmianę polegającą na tym, że pracodawca może obniżyć wymiar czasu pracy maksymalnie do 20%. Zatem można obniżyć również o mniej. Poprzednie rozwiązania przewidywały możliwość obniżenia o 20% (nie mniej i nie więcej).

Rozszerzenie zakresu podmiotowego i przedmiotowego zmian zasady wykonywania pracy przez pracowników branż „kluczowych” (zakres rozszerzenia podkreślony)

Pracodawców zatrudniający pracowników:

1. w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność polegającą na zapewnieniu funkcjonowania:
   1. systemów i obiektów infrastruktury krytycznej w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym,
   2. sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych w rozumieniu art. 3 pkt 11a i 11b ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;
2. w przedsiębiorstwie będącym podwykonawcą lub dostawcą, którzy nie są częścią infrastruktury krytycznej, o której mowa w pkt 1 lit. a i b, ale są kluczowi dla zachowania ciągłości działania infrastruktury krytycznej;
3. zapewniających funkcjonowanie stacji paliw płynnych w rozumieniu art. 3 pkt 10h ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne oraz stacji gazu ziemnego w rozumieniu art. 2 pkt 26 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych
4. u przedsiębiorcy, w stosunku do którego wydano polecenie wojewody
5. w przedsiębiorstwie pełniącym funkcję sprzedawcy z urzędu w rozumieniu art. 3 pkt 29 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;
6. na obszarze lub na terenie obiektu ważnego dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych ważnych interesów państwa, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia, umieszczonych w wykazach, o których mowa w art. 5 ust. 3 tej ustawy;
7. w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność polegającą na świadczeniu czynności bankowych w rozumieniu art. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe
8. w przedsiębiorstwie prowadzącym obiekt unieszkodliwiania odpadów wydobywczych kategorii A w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. A ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych
9. u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w sektorze rolno-spożywczym związaną
   z wytwarzaniem lub dostarczaniem żywności,

może:

1. zmienić system lub rozkład czasu pracy pracowników w sposób niezbędny dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji;
2. polecić pracownikom świadczenie pracy w godzinach nadliczbowych w zakresie

i wymiarze niezbędnym dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji.

3. zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę
4. polecić pracownikowi realizowanie prawa do odpoczynku w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.

Świadczenie postojowe

Przysługujące osobom pracującym na umowach cywilnoprawnych oraz samozatrudnionym nie będzie już wypłacane jednorazowo. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami osoba uprawniona będzie mogła otrzymać to świadczenie nie więcej niż trzykrotnie. Warunkiem jest wykazanie, że jej sytuacja materialna nie uległa poprawie.

Możliwość czasowego przeniesienia pracownika samorządowego do jednostki opieki społecznej

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pracownika samorządowego można tymczasowo przenieść, za jego zgodą, do wykonywania innej pracy, niż określona w umowie o pracę, zgodnej z jego kwalifikacjami, w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej, w tej samej lub innej miejscowości, jeżeli nie narusza to ważnego interesu jednostki, która dotychczas zatrudniała pracownika samorządowego. Okres wykonywania takiej pracy nie może być dłuższy niż do 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.

Przewidywane redukcje zatrudnienia w sferze budżetowej

W przypadku gdy negatywne skutki gospodarcze COVID-19 spowodowują stan zagrożenia dla finansów publicznych państwa, w szczególności wyższy od zakładanego w ustawie budżetowej wzrost deficytu budżetu państwa lub państwowego długu publicznego, Rada Ministrów, na wniosek Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, zaopiniowany przez Szefa Służby Cywilnej, może, w drodze rozporządzenia, określić rodzaj stosowanych rozwiązań w zakresie ograniczenia kosztów wynagrodzeń osobowych w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, urzędach obsługujących członków Rady Ministrów, urzędach obsługujących organy administracji rządowej w województwie, a także w jednostkach podległych
i nadzorowanych przez Prezesa Rady Ministrów, ministra kierującego działem administracji rządowej lub wojewodę, uwzględniając potrzeby budżetu państwa, a także konieczność zapewnienia prawidłowego realizowania zadań administracji rządowej.

W rozporządzeniu, Rada Ministrów może: 1) nałożyć obowiązek zmniejszenia zatrudnienia w tych podmiotach lub 2) wprowadzić, na czas określony, nie dłuższy niż do końca danego roku budżetowego, mniej korzystne warunki zatrudnienia pracowników niż wynikające z podstawy nawiązania stosunku pracy.

2. Rozwiązania dotyczące ochrony miejsc pracy

Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników objętych obniżonym wymiarem czasu pracy

Wprowadzono zmianę polegającą na tym, że pracodawca może obniżyć wymiar czasu pracy maksymalnie o 20%. Zatem można obniżyć również o mniej. W Tarczy antykryzysowej 1.0 przewidziano możliwości obniżenia o 20% (nie mniej i nie więcej). Pozostałe warunki dotyczące spadku obrotów i zawarcia porozumienia ze stroną społeczną pozostają bez zmian.

Świadczenie postojowe

Przysługujące osobom pracującym na umowach cywilnoprawnych oraz samozatrudnionym nie będzie już wypłacane jednorazowo. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami osoba uprawniona będzie mogła otrzymać to świadczenie nie więcej niż trzykrotnie. Warunkiem jest wykazanie, że jej sytuacja materialna nie uległa poprawie.

Mikropożyczka

Będą mogli się o nią ubiegać również mikroprzedsiębiorcy niezatrudniający pracowników. Mikropożyczka zostanie umorzona pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą przez 3 miesiące od dnia jej udzielenia. Zrezygnowano tym samym z obowiązku utrzymania stanu zatrudnienia zawartego w Tarczy antykryzysowej 1.0. Kwota pożyczki, czyli 5 tys. zł nie uległa zmianie.

Zwolnienie ze składek ZUS, zdrowotnych, FP, FGŚP, FS, FEP

Rozszerzono krąg podmiotów uprawnionych do zwolnienia – na płatników zgłaszających do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych. Jednak w ich przypadku zwolnienie będzie dotyczyło 50% łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek. Zwolnienie płatników zgłaszających mniej niż 10 ubezpieczonych pozostaje bez zmian.

3. Rozwiązania podatkowe

Odroczenie terminów w zakresie cen transferowych

Przedłużenie terminów sporządzenie lokalnej i grupowej dokumentacji cen transferowych, odpowiednio do 30 września i 31 grudnia 2020 r.

Złagodzenie wymogów dla podatkowych grup kapitałowych

Podatnik będący podatkową grupą kapitałową, który poniesie w 2020 r. negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19 i nie spełni z tego powodu warunku rentowności oraz braku zaległości podatkowych, zachowa status podatkowej grupy kapitałowej.

Zwolnienie z podatku od nieruchomości dla organizacji pożytku publicznego

Ustawa wprowadza zmiany, aby rady gmin miały możliwość wprowadzania, w drodze uchwały, za część roku 2020, zwolnień z podatku od nieruchomości gruntów, budynków
i budowli zajętych na prowadzenie działalności przez organizacje pożytku publicznego.

4. Rozwiązania z innych obszarów

Leasing w transporcie

Dla branży logistycznej skierowano rozwiązania polegające na udzielaniu pożyczek płynnościowych umożliwiających wsparcie bieżącego funkcjonowania przedsiębiorcy z 15 miesięczną karencją w spłacie. Spółka ARP leasing będzie mogła wspierać przedsiębiorstwa transportowe, zapewniając utrzymanie finansowania leasingowania floty transportowej.

Fundusz Szerokopasmowy

Jeszcze w 2020 r. ma zostać uruchomiony Fundusz Szerokopasmowy. Zostanie on zasilony jednorazową dotacją z budżetu państwa w kwocie 87 mln zł. Finansowane będą m.in. działania zapewniające dostęp do urządzeń lub usług w obszarze ochrony zdrowia czy dla osób starszych.

Zwiększenie finansowania Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE)

Zwiększeniu o 50 mln zł budżetu OSE w 2020 roku, co powinno umożliwić operatorowi OSE dokonanie centralnych zakupów sprzętu komputerowego oraz innych urządzeń multimedialnych dla szkół. Celem tego działania jest dalsze udostępnianie urządzeń/sprzętu uczniom – zarówno na potrzeby usprawnienia prowadzenia fizycznych zajęć w szkole, jak i na potrzeby prowadzenia zajęć w formie zdalnej.

Zmiany w programie “Wsparcie w starcie”

W programie pożyczkowym „Pierwszy biznes-wsparcie w starcie” (BGK) wprowadza się ulgi w spłacie pożyczek zaciągniętych przez beneficjentów na otwarcie własnej działalności gospodarczej.

5. Ochrona zdrowia

Przyjęta ustawa w żaden sposób nie spełnia wnioskowanych przez nas postulatów dotyczących określenia i zapewnienia odpowiednich środków pomocowych dla podmiotów leczniczych, które w związku z obecną sytuacją zmagają się z ogromnymi komplikacjami w zakresie zwiększenia pracochłonności, drastycznego wzrostu kosztów funkcjonowania, w tym w szczególności zakupu wyposażenia i środków ochrony.

Branża medyczna ma dzisiaj szczególne znaczenie i nie można dopuścić do pogorszenia jej sytuacji finansowej.

Nasze postulaty pozostają wciąż aktualne – działania, które są konieczne obejmują
w szczególności:

• stworzenie specjalnych warunków pracy dla personelu medycznego oraz pracowników aptek – zabezpieczenie w środki ochrony osobistej oraz zapewnienie możliwości wykonywania badań diagnostycznych;
• zwiększenie liczby testów dla pacjentów oraz personelu medycznego;
• wprowadzenie rozwiązań rozszerzających możliwość wykonywania badań diagnostycznych, poprzez dopuszczenie udzielania świadczeń zdrowotnych polegających na wykonywaniu badań laboratoryjnych w pojazdach oraz obiektach przenośnych, ustawionych na terenie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne;
• umożliwienie wytwarzania środków dezynfekujących w aptekach oraz zapewnienie ciągłości dostaw i dostępu do leków;
• przeniesienie na budżet państwa kosztów ponoszonych przez podmioty lecznicze związanych z kwarantanną personelu medycznego;
• umożliwienie zastosowania cesji zobowiązań podmiotów leczniczych na KUKE i BGK (w nawiązaniu do art. 54 ustawy o działalności leczniczej);
• przejęcie przez budżet państwa za pośrednictwem ZUS finansowania składek na ubezpieczenia społeczne pracowników wykonujących pracę w szpitalach i ratowników medycznych – w części finansowanej przez ubezpieczonych. Takie rozwiązanie podniosłoby wynagrodzenia netto osób, które z ogromnym poświęceniem wykonują swoje obowiązki zawodowe, niejednokrotnie przeznaczając swoje prywatne fundusze na zakup brakujących środków ochronnych;
• na czas działań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 konieczne jest wstrzymanie prowadzonych aktualnie kontroli aptek i nie wszczynanie nowych, zarówno przez Inspekcję Farmaceutyczną, jak i Narodowy Fundusz Zdrowia;
• uruchomienie systemu dopłat do czynszów najmu w wysokości co najmniej 50% miesięcznego czynszu przez okres trwania pandemii;
• zwolnienie z opłacania proporcjonalnie obliczonej części składki na obowiązkowe ubezpieczenie OC podmiotu wykonującego działalność leczniczą za szkody będące następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych albo niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych;
• stworzenie specjalnego programu preferencyjnych kredytów gwarantowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego;
• zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społecznie i zdrowotne w czasie trwania pandemii również w sytuacji podmiotów zatrudniających więcej niż 9 pracowników;
• umożliwienie podmiotom leczniczym ubiegania się o instrumenty wsparcia przewidziane w pakiecie ustaw „Tarcza antykryzysowa” bez konieczności udowodniania spadku przychodu czy sprzedaży usług;
• umożliwienie comiesięcznego rozliczania świadczeń medycznych w wysokości 1/12 kontraktu rocznego zawartego z NFZ, wraz z możliwością umorzenia min. 60% wartości tych zaliczek po ustaniu epidemii, z uwagi na brak możliwości fizycznych i ekonomicznych wypracowania lub zwrotu wartości pobranych środków.